Jagen en gejaagd worden
Het eerste wat je ziet als je Flatland Gallery binnen loopt is een foto van een groep wilde ganzen die zich opmaken om op te stijgen. Dit alles gebeurt in een maagdelijk wit winterlandschap. De bomen aan de horizon zijn echter geschilderd. De schildering onthult dat kunstenares Kim Boske een foto heeft genomen van een diorama. Deze wilde ganzen die lijken te vluchten voor het gevaar zijn al lang neergeschoten. Boske heeft haar werk de ironische titel gegeven Decay is Slow. De ganzen moeten de toeschouwer een idyllische indruk geven van het echte leven, terwijl hun opgezette lichamen heel langzaam weg rotten.
In de groepstentoonstelling ‘Hunting: The world of intense concentration’ bij Flatland Gallery staat het spel van leven en dood centraal. Wie jaagt en op wie wordt gejaagd? Wie misleidt wie? In de twee foto’s uit de serie Hunters Mourning van Cornelie Tollens lijkt de dood centraal te staan. In beide foto’s zijn jonge meisjes te zien in het bos. De één ligt op de grond en houdt een fazant in de lucht, de ander heeft een gans op haar schoot gedrapeerd. De meisjes houden de dode dieren vast als een jachttrofee. Maar wie is eigenlijk de prooi? De veren van de gans en fazant kleuren wel erg mooi bij hun gewaden van kant en tule. Hun blanke borsten zijn onthuld en ze nemen de verleidelijk poses aan van modellen uit modetijdschriften. Ze leiden ons af van het dode dier en laten de kijker met zijn oog op hen jagen.
Cornelie Tollens, Hunters Mourning, Foto: Flatland Gallery
Blanke borsten komen weer terug in de foto van Jocelyn Lee van Fiona en Jack. Het blote bovenlichaam is te zien van het roodharige meisje Fiona die op bed ligt. Ze kijkt geconcentreerd omhoog. In de linkerhoek is het oor en de staart van de rode kater Jack te zien. Het beeld voelt als een stilte voor de storm. Zou een plotse beweging van Fiona Jack kunnen laten schrikken, zodat hij zijn nagels in haar borst zet om vervolgens rode strepen in haar witte huid te trekken?
Jocelyn Lee, Untitled (Fiona and Jack) (2004), Foto: Flatland Gallery
Telkens wordt de kijker op de proef gesteld en deelgenoot gemaakt van het spel van de jacht. In de muur vullende houtskool tekening Sagittarius Serpentarius laat Anouk Griffioen een mens zien met de kop van een beest. Griffioen heeft niet alles haarscherp getekend, sommige delen van de tekening zijn wazig, wat de tekening een mystieke zweem geeft. Het portret lijkt op een mythologisch figuur. De sluwe mens die zich laat leiden door haar dierlijke instinct en weet wanneer zij moet jagen en wanneer zij moet vluchten. De tekening wekt nostalgische gevoelens op, want hebben wij moderne stadsmensen nog iets te maken met ons natuurlijk instinct?
Anouk Griffioen, Secretary (2012) Foto: Flatland Gallery, courtesy Kers Gallery, Amsterdam
Misschien wel. Op een tafel in de galerie is een bakje ansichtkaarten met oude foto’s van herten erop afgedrukt. Ik kies een kaart uit van een moeder hert die haar kleintje zoogt. Het is een rustig en vredig tafereel, net als alle andere foto’s in de bak. En toch voelt het alsof het onheil nabij is. Iedereen weet wat er met de moeder van Bambi gebeurt.
‘Hunting: The World of Intense Concentration’
25 oktober t/m 18 december 2014
Flatland Gallery, Amsterdam
This article was published in November 2014 on the website of Tubelight, magazine for art criticism.